روزه در بین عبادات تنها عبادتی است که سلبی است نه وجوبی. یعنی به خلاف سایر عبادات، در روزه هیچ فعلی از عبد صادر نمی شود. روزه در واقع همه، ترک اعمالی است که موجب بطلان آن می شود.
عرفا روزه را تجلی اسم الصمد حق بر بنده می دانند. کما اینکه نماز را هم تجلی اسم اعظم الله می دانند. بر این مبنا بنده مظهر اسم صمد شده و از همه عالم وجود از غیب تا شهود و دنیا بی نیاز و مستغنی خواهد شد.
همچنین روزه ندیدن خود و همه عالَم است. بنده روزه می گیرد یعنی به هیچ چیز از دنیا و آخرت توجه ندارد. یعنی هیچ چیز از عالَم نمی خورد؛ و فقط زمانی که به دیدار یار رسید افطار می کند. (صم للرویه) روزه بگیر تا او را ببینی.